Hamas’tan Arabuluculara Şartlı Olumlu Yanıt
Hamas, ABD’li arabulucu Steve Witkoff’un sunduğu ateşkes ve rehine takası önerisine verdiği yanıtı sabah saatlerinde Mısır ve Katar’a teslim etti.
Cevap metni, kapsamlı müzakerelerin ardından hazırlandı; Hamas bu süreçte Katar, Beyrut ve diğer başkentlerde bulunan Filistinli gruplarla yoğun temaslar kurarak, ortak bir Filistin pozisyonu oluşturmayı amaçladı.
Hamas ve diğer Filistinli fraksiyonlar tarafından sunulan yanıt, olumlu unsurlar içermekle birlikte, teklifin uygulanabilirliğini sağlamak adına bazı önemli notları da beraberinde getirdi. Hamas, teklifin birçok açıdan İsrail lehine hazırlandığını ve Filistinliler açısından ciddi sorunlar barındırdığını vurgulasa da, notların dikkate alınması halinde önerinin hayata geçirilmesinin mümkün olabileceğini belirtti.
Filistinli gruplar, bu notları ortak mutabakatla şekillendirdi. Eğer ABD, İsrail’e yönelik samimi bir baskı uygularsa, tarafların anlaşmaya varabileceği ifade ediliyor.
Hamas’ın verdiği yanıtta rehinelerin serbest bırakılması için şu takvim önerildi:
• İlk gün: 4 kişi
• Otuzuncu gün: 2 kişi
• Altmışıncı gün: 4 kişi
Aynı şekilde, hayatını kaybeden rehinelerin cenazeleri de üç aşamada teslim edilecek:
• Onuncu gün • Otuzuncu gün • Ellinci gün.
Öte yandan, Hamas’ın talepleri arasında Refah Sınır Kapısı üzerinden Gazze halkının seyahat ve geri dönüş hakkının sağlanması da yer alıyor.
Ayrıca, İsrail ordusunun Gazze’den tamamen çekilmesi ve kalıcı bir ateşkesi hedefleyen müzakerelerin başlatılması yönündeki istekler de cevabın önemli bölümlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Hamas, Witkoff’un sunduğu orijinal teklifin özellikle ilk haftada rehine teslimini iki günle sınırlamasına itiraz etti.
Daha önceki takasta olduğu gibi, teslim sürecinin zamana yayılması gerektiğini savunarak, anlaşmanın tüm unsurlarının 60 gün boyunca aşamalı ve güvenli şekilde uygulanmasını amaçladığını ifade etti.
Ancak Hamas, teklifin hâlâ pek çok risk ve karmaşık madde içerdiğini, bu nedenle dikkatle ele alınması gerektiğini belirtiyor.
İSRAİL KENDİ REHİNELERİNİ ÖLDÜRÜYOR
İsrail’in önde gelen gazetelerinden Haaretz, İsrail ordusunun Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonların en az 54 rehinenin hayatını tehlikeye attığını ve bunlardan en az 20’sinin İsrail saldırıları nedeniyle öldüğünü ortaya koydu. İsrail makamları uzun süredir rehineleri kurtarmaya çalıştığını öne sürerken, bu veriler sahadaki gerçekliği sorgulatır hale getirdi.
Gazetenin aktardığına göre, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de süren çatışmalar sırasında bazı rehineler doğrudan İsrail bombardımanlarında hayatını kaybetti, bazılarıysa İsrail askeri faaliyetleri nedeniyle bulundukları yerlere yaklaşan silahlı unsurlar tarafından infaz edildi. Örneğin, son takas anlaşmasıyla serbest bırakılan 8 rehine, İsrail ordusunun kendilerinin bulunduğu alanları bombaladığını açıkça ifade etti.
Haaretz, İsrail devletinin rehine krizine dair tutarsız açıklamalarda bulunduğunu da vurguladı. İsrail Başbakanı Netanyahu bir rakam açıklarken, Savunma Bakanı veya diğer yetkililer farklı sayılar telaffuz ediyor. Rehine ailelerinin ve kamuoyunun kafası bu çelişkili açıklamalarla daha da karışıyor. Gazete, halen Gazze’de hayatta olduklarına inanılan 58 rehinenin bulunduğunu, ancak bu sayının bile net olmadığını belirtti.
Gazze’de devam eden İsrail operasyonları sadece rehinelerin değil, aynı zamanda İsrail devletinin iç işleyişinin de çöküşüne yol açmış durumda. Netanyahu hükümeti altında istihbarat servisleri, yargı organları, ordu, muhalefet ve parlamento birbirine düşmüş, devletin kurumsal yapısı parçalanma eşiğine gelmiştir. Gazze’ye yönelik askeri işgal, yalnızca Filistin halkına değil, İsrail toplumuna da büyük zarar vermektedir.
Aralık 2023’te Şucaiyye’de görevli Golani Tugayı askerleri, kaçmayı başaran üç rehineyi – Alon Shamirz, Samer Telalka ve Yotam Haim – üzerlerinde beyaz bayrak olmasına rağmen “bilgi eksikliği” nedeniyle öldürdü. Benzer şekilde, rehine Yossi Sharabi’nin bulunduğu bina, İsrail’in düzenlediği hava saldırısıyla yıkıldı; içeride bulunan Noa Argamani ve Itai Svirsky de enkaz altında kaldı. Svirsky hayatta kalıp Argamani’yi kurtarmayı başardı. Olayın ardından İsrail ordusu ailelere bilgi verilmediğini kabul etti ve prosedürlerin değiştirileceğini duyurdu.
Bugün halen Gazze’de tutulan rehinelerin akıbeti belirsizliğini korurken, her geçen gün onların yaşamı için büyük bir risk taşıyor. Haaretz’e göre, İsrail makamlarının “rehineleri korumak için her şey yapılıyor” açıklamaları, sahadaki gerçeklerle uyuşmuyor.
*Fotoğraf: AA
